Saç yolma hastalığı olarak da adlandırılan bu rahatsızlığın adı Trikotilomanidir. Çocuklarda Saç Yolma Davranışı veya Trikotilomani adı verilen bu durum ile ilgili hazırlanan makalede saç yolma sorununun niçin ortaya çıkabildiğini, saç yolma sorunu ile karşılaşan ailelerin neler yapması gerektiğini ve saç yolma durumunda ne zaman profesyonel destek alınması gerektiğini öğrenebilirsiniz. Trikotillomani, saç, kaş, kirpik gibi vücuttaki kılları şiddetli bir şekilde yolma isteği ile ortaya çıkan psikiyatrik bozukluktur. Trikotillomani dürtü kontrol bozukluğu sınıfı içinde ele alınır. Bu rahatsızlıkta kişi vücudundaki kılları karşı koyulamaz bir şekilde yolmak ister. Bu esnada büyük bir sıkıntı yaşar ancak yolduktan sonra rahatlayabilir.

Çocuklarda Saç Koparma Alışkanlığı, bilinçli anne baba yaklaşımı gerektiren bir sorundur.

Çocuklar hayatlarında yoluna gitmeyen gelişmelerden dolayı ve ya değişimlerden dolayı farklı olumsuz davranışlar geliştirebilirler. Bu davranışlar bir takım yanlış müdahaleler ya da erken önlem alınmadığı takdirde kronik hale gelebilir. Bu davranışlar, başka ruhsal sorunların habercisi ya da sonucu da olabilir.

Nedeniyle ilgili net veriler yok

Trikotilomani hastalığı sebepleri tam olarak bilinmese de, ailesinde saç koparma hastalığı olanlarda bu hastalığın görülme riski artmıştır.

Saç koparma hastalığı genellikle ergenlik yıllarında ortaya çıkar. Hastalarda görülen ilk belirtiler saçları koparma şeklindedir ve hastalar bu davranışın anksiyete ve stres hissini azalttığını ifade eder. Trikotilomani başlangıcında hastalar saçlarını kopardığının farkında olmayabilir. Hasta bu durumu fark ettiğinde utanır ve anksiyetesi artmaya başlar. Artan anksiyete saçların tekrar koparılmasına neden olur. Dolayısıyla hastada anksiyete-saç koparma-geçici rahatlama- utanma-tekrar anksiyete- saç koparma gibi bir döngü oluşur.

Durumun kaygılı kişilik yapılanmasıyla ilişkili olduğu tahmin edilmektedir. Aynı zamanda araştırmalar özgüven duygusu eksikliği ve düşük benlik saygısı varlığını öne sürmüşlerdir. Kaygı, depresyon ve obsesif kompulsif bozukluk, trikotilomani hastalarında daha sık görülür. Travma sonrası stres bozukluğu ile de birlikteliği bildirilmiştir yüksek oranda örtüşmektedir.

Saç Koparma Hastalığından Kurtulma Yolları Nelerdir?

Saç koparma hastalığından kurtulmak için öncelikle uzman birinden profesyonel yardım almak gerekir. Tedavi sürecinde kişinin kendi yapacağı bazı uygulamalar da saç koparma davranışının azaltılmasına yardımcı olabilir. Bu uygulamalar, hastada saçını koparma dürtüsü oluştuğunda hastanın dikkatini başka bir noktaya çekmeyi hedefler. Hasta, saçını koparmak isteğinde;

Stres topu benzeri cisimleri sıkmak
Ellerini yumruk yaparak kol kaslarını çalıştırmak
Fidget tipi oyuncakları kullanmak
Saçları kapatan bandana, bere tarzı aksesuarlar takmak
Çekme dürtüsü geçene kadar belirlenen bir söz dizisini sesli bir şekilde tekrarlamak
Stres ve anksiyeteyi azaltmak için rahatlatıcı bir duş almak
Saç koparma dürtüsü gidene kadar derin nefes alıp vermek
Egzersiz yapmak
Saçları kısa kestirmek
Parmak uçlarını flaster veya bant gibi yapışkan cisimler ile kaplamak gibi uygulamalar yapabilir.
Çocuğunuz saçlarını ve kıllarını yoluyor ne yapmalısınız?

Öncelikle davranışın sıklığı ve gözle görünürlülüğü önemlidir. Bu davranış sonucunda çocuğu şuçlamaktan uzak durmalısınız.
Aile içinde huzur çok önemlidir. Çünkü çocuğun huzurlu bir ortamda bulunması ve yaşaması hastalığın tedavi sürecinde en iyi yoldur.
Uzmandan yardım alarak hastalığın temeli belirlenmeli ve sonra bu sorunu ortadan kaldırmak için iş birliği içinde çalışılmalıdır.
Saç ya da kıl yolma davranışından sonra oluşan dış görünüm ile ilgili olumsuz eleştiri yapılmamalıdır. Çocuğu suçlamaktan uzak kalınmalıdır.
Anne- baba arasındaki ilişki olumsuz olmamalıdır.
Aile içindeki huzursuzluklar özellikle şiddet içerikli davranışlar ortadan kaldırılmalıdır.
Çocuğun arkadaş çevresi ile ilişkisi kontrol altında tutulmalıdır. Bu konuda eleştiri yapılmamalıdır.
Baskıcı aile yapısından uzak durulmalıdır.
Büyük tepkiler verilmemeli ılımlı yaklaşılmalıdır.
Suçlayıcı ifadeler bireyi gergin hale getirir ve birey rahatlamak için yolma davranışı göstermeye devam eder.
Eğer çocuğunuz trikotilomani belirtelerini gösteriyor ise ona öncelikle huzur dolu aile ortamı yaratmalısınız. Bu davranışın psikolojik mi nörolojik mi olduğu uzmandan yardım alınarak karar verilmelidir. Çocuğun kaygı hali yüksek olduğundan, sizin de kaygılanmanız sadece onun hastalığının kötüye gitmesine neden olmaktadır. Çocuğunuzun bu davranışı gösterirken bulunduğu hali gözlemleyebilirsiniz. Trikotilomani rahatsızlığına kesin bir çözüm yoktur. Genel olarak psikolog, psikiyatr ve dermatolog hastalığın tedavisi üzerinde birlikte çalışırlar.

Çocuklarda Saç Yolma Davranışı tedavisi, çocukluk döneminde fark edilirse daha kolay olabilmektedir. İlerleyen yaşlarda fark edilen trikotilomani tedavisi daha güç olabilmektedir.

Uzman Klinik Psikolog

Beyhan Perim Seçmen